Projectbezoek: World Food Center in Ede
Verslag van de excursie naar het World Food Center, tijdens het Congres Natuur en Water KAN in de stad. Door René Didde.
Achter de Rijksmonumentale Mauritskazerne in Ede waar vanmiddag het congres ‘Natuur en Water KAN in de stad’ wordt gehouden, ligt een liefst 28 hectaren groot terrein. Daar wordt onder meer het World Food Center gerealiseerd, maar uiteraard wordt er, pal bij het station Ede-Wageningen ook flink gebouwd. Het wordt uiteindelijk een woon-werkwijk met zeshonderd woningen. Een aantal woningen is al opgeleverd, blijkt tijdens de rondleiding onder leiding van Claudia Bouwens van het KAN platform.
Het World Food Center moet ook kennisinstellingen en voedselgerelateerde bedrijven aantrekken. En wonen dus, pal aan de rand van de hier licht glooiende Veluwe. Dat voedsel centraal staat, tonen onder andere de straatnaambordjes die naar fruit verwijzen. Maar liefst zes projectbetrokkenen van BPD, MIX Architecten en landschapsarchitecten Loos van Vliet gaan voor tijdens een wandeling. Zij tonen de contouren van een voedselbos, wijzen op de gemeenschappelijke tuinen, picknickplekken, moestuinen en ontmoetingsplaatsen. ‘Sommige tuinen zijn in particulier bezit maar in gemeenschappelijk gebruik en onderhoud. Andere tuinen vallen onder de openbare ruimte en worden door de gemeente onderhouden’, wijst Elmer Bronkhorst die bij BPD ontwikkelaar is van het World Food Centerstadsdeel. Landschapsarchitect Irma Gross vertelt dat de gemeente een bloemrijk grasland met flora uit de omgeving van Ede aanlegt op een nu nog kale strook grond in de openbare ruimte tussen twee woonblokken.
De grondgebonden woningen en de appartementencomplexen zijn nog grotendeels in aanbouw, vrachtwagens en busjes rijden af en aan tijdens de rondleiding. Maar er is ook al de nodige bewoning door de pioniers. Een bewoonster met haar dochter begroet de groep vrolijk. Verderop, in het hoogste appartementencomplex, met op de elfde verdieping twee penthouses van 200 m², zit op de begane grond een groep bewoners met elkaar aan tafel te praten in de collectieve woonkamer en keuken. De balkons en gevels van het gebouw bevatten per windrichting andere planten. Ze worden met mineralen en water gevoed door een ingenieus systeem dat van het dak via de gevel voert.
Veel groen en wadi’s
Het groene karakter is onmiskenbaar. ‘We halen het bos van de Veluwe via zichtlijnen naar binnen. De verkaveling staat haaks op het bos, en ook het reliëf zet zich door in de wijk’, zegt architect Reinier Ubels. Dat reliëf heeft als voordeel dat er met betrekkelijk weinig moeite wadi’s kunnen worden aangelegd. Aandoenlijk en ingenieus zijn de verdiepte perkjes op de diepste delen van de tuinen, soms met een beetje hulp van de graafmachine. Ze gaan als mini-wadi’s nu al de wateroverlast tegen. Volgend voorjaar en zomer zullen ze de droogte bestrijden. We stuiten op een forse schuur die onder meer collectief tuingereedschap gaat herbergen.
Het reliëf zorgt er ook voor dat de open parkeerlocaties op de begane grond of onder de appartementsgebouwen geen dure ventilatieapparatuur behoeven. De auto’s staan uit het zicht. Het nadeel van het reliëf is dat nog onbegroeide wadi’s nu eroderen door de forse regenval van oktober en november. ‘Straks is dat niet meer het geval wanneer het door de gemeente is ingeplant’, zegt landschapsarchitect Gross.
De parkeernorm is met 0,5 tot 1 laag. Parkeerplaatsen op privéterreinen zijn en worden waterdoorlatend gemaakt met gras in de voegen. Openbare parkeerplaatsen worden met grind gevoegd vanwege gemeentelijk beheer.
De terrassen bij de grondgebonden woningen beschikken over een forse, opzettelijk goed zichtbare regenton met een kraantje, en de balkons zijn voorzien van plantenbakken, waar de klimop al omhoog kruipt, niet zelden gevoed door regenwater dat op het dak wordt opgevangen.
En dan zijn we na driekwartier wandelen bij terug bij de Mauritskazerne, die straks samen met een oude kas onderdak biedt aan de World Food Experience. In dit nieuwe stadsdeel is het duidelijk: Natuur en Water KAN in de stad.
