Dakenstroom wint Award Natuurinclusief Bouwen en Ontwerpen

PV op zon-belaste daken, groen op het noorden en volop plek voor vogels en vleermuizen. Ofwel: het dak ‘maximaal actief maken’. Met die renovatieaanpak wint Dakenstroom de Award Natuurinclusief Bouwen en Ontwerpen, een initiatief van de Zoogdiervereniging en Vogelbescherming Nederland.

Bekijk de uitreiking van de Award tijdens het KAN Café
Lees het persbericht van Vogelbescherming Nederland

“Een energierenovatie in Nederland betekent – helaas – vaak het om zeep helpen van bestaande natuurwaarden in en om het gebouw. Jullie hebben dat omgedraaid en als kans gezien.” Dat compliment geeft jurylid Nico Tillie (Hoofd Urban Ecology & Ecocities Lab, TU Delft) tijdens de uitreiking in het KAN Café, op 7 oktober, aan Marco Matheeuwsen, coördinator duurzaamheid & financiën bij Casade.

Maximaal actief dak
Het combineren van vervangingsonderhoud en verduurzaming was voor deze woningcorporatie uit Kaatsheuvel vier jaar geleden de aanleiding om met Dakenstroom te starten. “Een aantal honderden daken vervangen, betekent dat je het dak opnieuw kunt ontwerpen”, zegt Matheeuwsen. “Onze insteek was om het dak maximaal actief te maken. Dan denk je in eerste instantie aan PV, maar op de niet-zonbelaste dakdelen zagen wij een kans voor groendaken.”

Onze insteek was om het dak maximaal actief te maken. Dan denk je in eerste instantie aan PV, maar op de niet-zonbelaste dakdelen zagen wij een kans voor groendaken.

Regenwater opvangen, het beperken van hittestress, extra natuur brengen in de omgeving – Dakenstroom draagt eraan bij. Tot dusver zijn 185 daken gerenoveerd, waarvan er 33 een groendak hebben. In deze daken zitten in totaal 900 voorzieningen voor vogels en vleermuizen, aangebracht op basis van een soortmanagementsplan. Ook aan onderhoud en beheer is gedacht: de groendaken hebben een voorziening in de nok waar de daktuinman kan aanhaken en zo op een veilige manier zijn werk kan doen.

Een compleet verhaal, vindt de jury het. Opschaalbaar voor anderhalf miljoen woningen in Nederland (en wellicht nog meer in Europa), natuurinclusief en met links naar de wateropgave en energieopgave. “Ik ben er ook van overtuigd dat we dit verder kunnen ontwikkelen en dat er nog slimmere oplossingen komen”, zegt Matheeuwsen. “Dat zullen wij als woningcorporatie niet direct doen, maar ik hoop wel de markt daartoe te inspireren.”

18 inzendingen, 8 genomineerden
Presentatrice Helen Visser (Bouwend Nederland) en sidekick Jip Louwe Kooijmans (Vogelbescherming) nemen de nominaties tijdens het KAN Café alle acht door, in aanloop naar de bekendmaking van de winnaars. Stuk voor stuk mooie voorbeelden voor bouwers en ontwikkelaars. Precies het doel van de prijs. “Net als het KAN Platform willen wij natuurinclusief bouwen bevorderen”, aldus Louwe Kooijmans over het waarom van de Award. “Goed voorbeeld doet goed volgen.”

Opschaalbaarheid en beheer zijn voor de jury belangrijke criteria bij de beoordeling. Over het belang van beheer heeft Louwe Kooijmans een mooie toelichting én een nieuwtje. “Je kunt een mooi verhaal houden over een weg in een wijk, die een verbinding is voor mensen, en de berm die een verbinding is voor dieren. Maar als je vervolgens die berm gewoon traditioneel gaat beheren door ‘m 25 keer te maaien, dan gaan er nooit bloemen bloeien, komen er geen insecten en geen dieren. Leg je dat beheer vast, dan is dát de waarde. Want een berm heeft die weg toch wel. In dit verband: een motie om ecologisch bermbeheer tot nieuwe norm te maken is aangenomen in de Tweede Kamer.”

Meer winnaars
De tweede prijs van de Award is voor Haags Buiten. “We hebben er heel veel voor elkaar gekregen”, zegt architect Huub van Heesewijk (Kampman Architecten), die de prijs beschouwt als “een duwtje in de rug”.

De Award voor Beste Brabantse project– de Provincie Brabant is financier van de prijs – komt op naam van Berkelbosch in Eindhoven, een groot woningbouwproject van Ballast Nedam. Gevraagd naar een tip of les voor professionals die natuurinclusief willen ontwerpen en bouwen, zegt ontwikkelaar Michiel Blom. “Heel platgeslagen is het gewoon goede stedenbouw. De juiste afwegingen maken. En dat is niet zo moeilijk, want uiteindelijk wil je een kwalitatieve wijk achterlaten, zowel voor mensen als voor beleggers. Dat mag jouw intrinsieke motivatie zijn als ontwikkelaar. Dus wat dat betreft: gewoon doen.”

Download de Presentatie Award Natuurinclusief bouwen en ontwerpen 2021

Tekst: Paul Diersen